Ta część przeznaczona jest dla użytkowników i instalatorów realizujących niewielkie i nieskomplikowane systemy wentylacyjne. Jest ono wynikiem wieloletniej dobrej praktyki inżynierskiej oraz spostrzeżeń z wieloletniego użytkowania systemu nawiewno-wywiewnego z centralą wentylacyjną z odzyskiem ciepła na wymienniku krzyżowym.
Problemy prawidłowej wentylacji mieszkań i domków jednorodzinnych powiązane są z wieloma różnymi zagadnieniami. Projektując instalację wentylacyjną domku jednorodzinnego, projektanci często przenoszą na ten grunt normy i praktykę stosowaną dla obiektów użyteczności publicznej i to niestety z zamierzchłej epoki!!! Czynią to w dobrej wierze sądząc, że skoro od lat stosowane przez nich unormowania i procedury projektowe się sprawdziły ( często wyłącznie w fazie projektowej ), to dla obiektu tak małego i zdawałoby się nieskomplikowanego jak dom jednorodzinny, będzie tak samo. Stąd tendencja do "przewymiarowania" systemu. W efekcie inwestor płaci więcej za wykonanie instalacji, ponosi spore koszty eksploatacyjne w postaci opłat za energię elektryczną, koszty w postaci strat ciepła w procesie nadmiernej wentylacji, koszty obsługi systemu (wymiana drogich filtrów), i często "zyskuje" niski tzw. komfort klimatyczny. Dlatego istnieje konieczność odrębnego podejścia do projektowania wentylacji w domach jednorodzinnych.
Korzyści płynące ze stosowania wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła w domach mieszkalnych można rozpatrywać w dwóch aspektach: komfortu i ekonomii.
Większość opracowań mówi, że systemy wentylacyjne zapewniają:
O ile pierwsze trzy punkty są jasne , to kolejne nie są już takie oczywiste. Odnoszą się one bowiem do zagadnienia tzw. "komfortu klimatycznego", to znaczy do takich właściwości fizycznych powietrza, których spełnienie jest konieczne dla różnych stanów pracy i człowieka. Przy zachowaniu tych warunków człowiek odczuwa komfort przebywania w pomieszczeniu. Zatem temperatura, ruch powietrza, potrzebna ilość świeżego powietrza, czystość, wilgotność i jonizacja - są to czynniki decydujące o odczuwanym komforcie.
W przypadku stosowania wentylacji mechanicznej ważną sprawą jest rozmieszczenie i wyregulowanie nawiewów. Nie należy ich montować bezpośrednio w strefie przebywania ludzi. Prędkość powietrza w strefie przebywania ludzi nie powinna przekraczać 0,2 m/s.
Sprawa nie jest taka prosta, gdy chcemy zapewnić komfort w zakresie odpowiedniej wilgotności i jonizacji powietrza. Potrzeba usuwania nadmiaru wilgoci z pomieszczeń takich jak kuchnia, łazienki, suszarnia jest oczywista, i z tego powodu należałoby raczej stosować jak największe wymiany powietrza. Poza sezonem grzewczym zgoda, powinno się wentylować dom w miarę intensywnie.
Gdy na zewnątrz temperatura wynosi 0 oC lub mniej, zawartość bezwzględna wilgoci w powietrzu jest w granicach 1-3 g/m3 (60-90% wilgotność). Pobierane świeże powietrze ogrzewa się w wymienniku ciepła do temp.12-15 oC. Przy zawartości H2O 1-3 g/m3 wilgotność względna w tej temperaturze wynosi zaledwie 10-20%. Gdy grzejniki "dogrzeją" powietrze do wymaganych 20oC wilgotność względna może spaść do 5-20% (szczególnie suche powietrze jest podczas mrozów w nocy kiedy śpimy ).
Chcąc zachować wilgotność na poziomie 35% (przy temperaturze na zewnątrz -5%C i wymianie powietrza np. 300m3/h) musimy "nawilżyc powietrze " ok.1 litrem wody na 1 godz. (24 litry na dobę)!
Ktoś powie, że to paradoks. Z jednej strony eliminujemy nadmiar wilgoci z kuchni ,łazienek, itd. a pokoje, zwłaszcza sypialnie trzeba dowilżyć.
Z tych teoretycznych wywodów wynikają praktyczne wskazówki:
Z tego powodu dla pokoi dziennych, pokoi kominkowych, i innych pokoi gdzie okresowo może przebywać więcej osób proponujemy:
OGRANICZENIE KOSZTÓW OGRZEWANIA:
Dobrze zaprojektowana instalacja nawiewno-wywiewna z odzyskiem ciepła powinna spowodować znaczne oszczędności w kosztach ogrzewania budynku.
Dzieje się to z dwóch powodów:
Aby dwa pierwsze zjawiska zachodziły w sposób optymalny należy spełnić kilka warunków:
I Zbilansowanie wentylacji:
Ilość powietrza nawiewanego powinna być równa ilości powietrza wywiewanego. Czynności te może przeprowadzić instalator miernikiem przepływu. Centrale są tak zaprojektowane, że umożliwiając kontrolę zbilansowania przepływu bez specjalnych przyrządów.
II Zachowanie szczelności budynku.
Drzwi zewnętrzne, okna, powinny być możliwie szczelne. Nie powinno być żadnych dodatkowych czynnych kanałów wentylacji grawitacyjnej lub powinny być zamknięte. Każdy taki kanał w sezonie grzewczym powoduje bardzo dużą ucieczkę ciepłego powietrza. Jeżeli w domu jest kominek, to powinien być z wkładem. Przy zbilansowanej wentylacji ( z lekkim nadmiarem nawiewu 5-10%) ogień pali się w takim kominku znakomicie (dobry ciąg spowodowany brakiem grawitacyjnego podciśnienia w budynku). Jeśli w budynku jest kotłownia gazowa lub olejowa, to w myśl przepisów powinna mieć własne kratki wentylacyjne: nawiewną i wywiewną. Należy wówczas zadbać o dobrą szczelność drzwi pomiędzy kotłownią a resztą budynku.
III Izolowanie systemu wentylacyjnego.
Przewody przechodzące przez strefy nie ogrzewane (np. strychy, piwnice) powinny być izolowane wełną o grubości min. 50 mm.